Η Αφρικανική Πανώλη των Χοίρων είναι νόσημα των αγριόχοιρων και των χοίρων, υψηλής θνησιμότητας και μεταδοτικότητας, με μεγάλη ταχύτητα εξάπλωσης και αντοχή του ιού στο περιβάλλον.
Οι αγριόχοιροι παίζουν κυρίαρχο ρόλο στην μετάδοση της νόσου καθώς αποτελούν τη δεξαμενή του ιού. Στις χώρες όπου ενδημεί, η εκρίζωσή του είναι ιδιαίτερα δύσκολη και κατά συνέπεια η αποτροπή εισόδου στη χώρα μας είναι μεγάλης σημασίας. ∆εν υπάρχει διαθέσιμο εμβόλιο, ούτε θεραπεία.
∆εν μεταδίδεται στον άνθρωπο, ωστόσο όμως αποτελεί μείζονα κίνδυνο για τηνεγχώρια χοιροτροφία και το εμπόριο με ολέθριες κοινωνικοοικονομικές συνέπειες. Μετά την επιβεβαίωση της νόσου σε μια μονάδα, θανατώνονται όλα τα ζώα υποχρεωτικά.
Βασικό κίνδυνο για την είσοδο και την εξάπλωση του νοσήματος στη Χώρα μας αποτελούν: α) οι αγριόχοιροι που μετακινούνται διασυνοριακά και διατρέχουν αυξημένη πιθανότητα να έρθουν σε επαφή με πληθυσμούς αγριόχοιρων από χώρες όπου ενδημεί το νόσημα β) η σίτιση των χοίρων με υπολείμματα τροφίμων, ζωικών υποπροϊόντων και ζωοτροφών που περιέχουν τον ιό γ) η είσοδος στη χώρα οχημάτων, εξοπλισμού, αντικειμένων επιμολυσμένων με τον ιό της Αφρικανικής Πανώλης, ζωοτροφές, τροφίμων με χοιρινό μη θερμικά επεξεργασμένο κρέας, υπολειμμάτων τροφίμων με χοιρινό μη θερμικά επεξεργασμένο κρέας, από χώρες/περιοχές με κρούσματα της νόσου σε ζώα.
Μετά την είσοδο του ιού σε μια χώρα, είναι δύσκολο να ελεγχθεί και να εκριζωθεί λόγω της παρουσίας του στους αγριόχοιρους που μετακινούνται σε μεγάλες αποστάσεις.
Συμπτώματα
-Αιμορραγίες σε διάφορα όργανα,
-Ερυθρότητα του ρύγχους και των αυτιών,
-Αιμορραγίες και κυάνωση του δέρματος
-Πυρετός
-Ανορεξία, αδυναμία,-Ταχύπνοια,
-Αποβολές,
-Διάρροια (ίσως αιμορραγική), εμετοί
-Ρινικό και οφθαλμικό έκκριμα
Εσωτερικές αλλοιώσεις:
-Παρουσία υγρού στις εσωτερικές κοιλότητες του ζώου,
-Αιμορραγίες στα εσωτερικά όργανα-Σπλήνας διογκωμένος, σκουρόχρωμος με αιμορραγίες,
-Διογκωμένο ήπαρ
-Αποβληθέντα έμβρυα: παρουσία γενικευμένου οιδήματος, αιμορραγίες.
Πρόληψη
-Απαγορεύεται η σίτιση των χοίρων με υπολείμματα τροφίμων και οικιακά απορρίμματα (Καν. 1069/2009/ΕΕ)
-Αποτροπή των χοίρων να έχουν πρόσβαση σε σημεία απόρριψης σκουπιδιών
-Αποφυγή επαφής με ζώα άλλων εκμεταλλεύσεων αγριόχοιρους και άλλα είδη ζώων
-Απομόνωση ασθενών και νεοεισερχομένων ζώων
-Αγορά χοίρων και σπέρματος γνωστού υγειονομικού καθεστώτος
-Αποτροπή εισόδου οχημάτων και εξοπλισμού χωρίς να έχει γίνει καθαρισμός και απολύμανση
-Δεν δανειζόμαστε ούτε δανείζουμε εξοπλισμό ή οχήματα από ή σε άλλες μονάδες
-Να διατηρείτε τις εγκαταστάσεις καθαρές και τακτοποιημένες
-Απαγόρευση εισόδου ξένων ατόμων και στους υπαλλήλους της εκμετάλλευσης να εφαρμόζονται οι ορθές πρακτικές υγιεινής (καθαρά ρούχα, χέρια κ.α.)
-Τοποθέτηση σημείων απολύμανσης στις εισόδους και εξόδους της μονάδας.
-Τοποθέτηση σιτών στα παράθυρα-Εφαρμογή προγράμματος μυοκτονίας-εντομοκτονία
Σε περίπτωση εμφάνισης της νόσου, είναι απαραίτητο να γίνει ταχεία ευθανασία όλων των χοίρων και καταστροφή των σφαγίων, των κρεατοσκευασμάτων και απορριμάτων, σε συνδυασμό με σχολαστικό καθαρισμό και απολύμανση. Ο ιός είναι ευαίσθητος σε δωδεκυλ-θειικά άλατα και θέρμανση (60 °C, 30 λεπτά), και όχι τόσο σε σήψη, φορμαλδεΰδη και αλκαλικά απολυμαντικά. Κατάλληλα απολυμαντικά για τον ιό της ΑΠΧ περιλαμβάνουν υδροξείδιο του νατρίου (2%), καυστική σόδα (2%), απορρυπαντικά και υποκατάστατα φαινόλης, υποχλωριώδες νατρίο ή ασβεστίο (2-3% διαθέσιμο χλώριο) και οι ενώσεις ιωδίου. Τα στερεά απόβλητα πρέπει να απομακρύνονται και να θάβονται ή να καταστρέφονται πριν από την απολύμανση του μολυσμένου υλικού. Μετά την καταστροφή των ασθενών ζώων, δεν πρέπει να μπουν για τουλάχιστον 40 ημέρες νέα ζώα στις απολυμασμένες εγκαταστάσεις.