Κίνητρα από Ε.Ε. για βιολογική γεωργία και κτηνοτροφία
Το σχέδιο δράσης που θα στηρίξει την ανάπτυξη της βιολογικής παραγωγής παρουσίασε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το οποίο, στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, θα παράσχει τα απαιτούμενα εργαλεία για την ενίσχυση της παραγωγής και της κατανάλωσης βιολογικών προϊόντων και την επίτευξη ποσοστού 25% των γεωργικών εκτάσεων υπό βιολογική καλλιέργεια.
Το σχέδιο προτείνει 23 δράσεις, οι οποίες διαρθρώνονται γύρω από τρεις κεντρικούς άξονες: την τόνωση της κατανάλωσης, την αύξηση της παραγωγής και την περαιτέρω βελτίωση της βιωσιμότητας. Η Κομισιόν θέλει να ενισχύσει τη βιολογική παραγωγή, φυτική και ζωική, καθώς, όπως αναφέρει στη σχετική της ανακοίνωση, οι βιολογικοί αγροί έχουν περίπου 30 % μεγαλύτερη βιοποικιλότητα, τα ζώα βιολογικής εκτροφής έχουν πολύ καλύτερη διαβίωση και λαμβάνουν λιγότερα αντιβιοτικά, οι βιοκαλλιεργητές έχουν υψηλότερα εισοδήματα και είναι πιο ανθεκτικοί, και οι καταναλωτές γνωρίζουν ακριβώς τι παίρνουν χάρη στο λογότυπο βιολογικής παραγωγής της ΕΕ.
Για τον λόγο αυτό, από τα 7,5 δις ευρώ που διατίθενται στη βιολογική παραγωγή στο πλαίσιο της ισχύουσας ΚΑΠ (ποσοστό 1,8%) πλέον τα οικολογικά προγράμματα, που μπορούν να αξιοποιηθούν για τη στήριξη της βιολογικής γεωργίας και κτηνοτροφίας, εκτιμάται ότι θα χρηματοδοτηθούν με προϋπολογισμό ύψους 38-58 δισ. ευρώ για την περίοδο 2023-2027. Το τελικό ύψος θα διαμορφωθεί ανάλογα με την έκβαση των διαπραγματεύσεων σχετικά με τη νέα ΚΑΠ, που αναμένεται να ολοκληρωθούν πριν το τέλος Απριλίου.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτρέπει τα κράτη μέλη να αναπτύξουν εθνικά σχέδια δράσης στον τομέα της βιολογικής γεωργίας προκειμένου να αυξήσουν το εθνικό τους μερίδιο στη βιολογική καλλιέργεια. Υπάρχουν σημαντικές διαφορές μεταξύ των κρατών μελών όσον αφορά το μερίδιο των γεωργικών εκτάσεων υπό βιολογική γεωργία, το οποίο κυμαίνεται από 0,5 % έως άνω του 25%.
«Κλειδί» η αύξηση της κατανάλωσης
Η αύξηση της κατανάλωσης βιολογικών προϊόντων θα είναι ζωτικής σημασίας καθώς θα αποτελέσει το βασικό κίνητρο για τους παραγωγούς να στραφούν προς τη βιολογική παραγωγή και να ενισχύσουν κατ’ αυτόν τον τρόπο την κερδοφορία και τη βιωσιμότητά τους.
Για τον σκοπό αυτόν, το σχέδιο δράσης προτείνει διάφορες συγκεκριμένες δράσεις με στόχο την τόνωση της ζήτησης, τη διατήρηση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών και τη στροφή των πολιτών προς τα βιολογικά τρόφιμα. Συγκεκριμένα περιλαμβάνονται: ενημέρωση και επικοινωνία σχετικά με τη βιολογική παραγωγή, προώθηση της κατανάλωσης βιολογικών προϊόντων, ενθάρρυνση μεγαλύτερης χρήσης βιολογικών προϊόντων στα δημόσια κυλικεία μέσω δημόσιων συμβάσεων και αύξηση της διανομής βιολογικών προϊόντων στο πλαίσιο του προγράμματος της ΕΕ για τα σχολεία. Οι δράσεις αποσκοπούν επίσης, για παράδειγμα, στην πρόληψη της απάτης, στην αύξηση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών και στη βελτίωση της ιχνηλασιμότητας των βιολογικών προϊόντων.
Στήριξη της συνεργασίας και βιολογικός τουρισμός
Πέρα από την ΚΑΠ, τα βασικά εργαλεία περιλαμβάνουν τη διοργάνωση ενημερωτικών εκδηλώσεων και τη δικτύωση για την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών, την πιστοποίηση ομάδων γεωργών αντί μεμονωμένων ατόμων, την έρευνα και την καινοτομία, τη χρήση αλυσίδας συστοιχιών και άλλων τεχνολογιών για τη βελτίωση της ιχνηλασιμότητας, την αύξηση της διαφάνειας της αγοράς, την ενίσχυση της τοπικής και της μικρής κλίμακας επεξεργασίας, τη στήριξη της οργάνωσης της αλυσίδας των τροφίμων και τη βελτίωση της διατροφής των ζώων.
Για την ευαισθητοποίηση σχετικά με τη βιολογική παραγωγή, η Επιτροπή θα διοργανώνει κάθε χρόνο «ημέρα βιολογικής παραγωγής» της ΕΕ, καθώς και βραβεία στην αλυσίδα βιολογικών τροφίμων, για την αναγνώριση της αριστείας σε όλα τα στάδια της αλυσίδας βιολογικών τροφίμων. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα ενθαρρύνει επίσης την ανάπτυξη δικτύων βιολογικού τουρισμού μέσω των «βιοπεριφερειών». Οι «βιοπεριφέρειες» είναι περιοχές όπου γεωργοί, πολίτες, τουριστικοί φορείς, ενώσεις και δημόσιες αρχές συνεργάζονται για τη βιώσιμη διαχείριση των τοπικών πόρων, με βάση βιολογικές αρχές και πρακτικές.
Βελτίωση της βιωσιμότητας
Τέλος, το σχέδιο αποσκοπεί επίσης στην περαιτέρω βελτίωση των επιδόσεων της βιολογικής γεωργίας όσον αφορά τη βιωσιμότητα. Για να επιτευχθεί αυτό, οι δράσεις θα επικεντρωθούν στη βελτίωση της καλής διαβίωσης των ζώων, στη διασφάλιση της διαθεσιμότητας βιολογικών σπόρων, στη μείωση του αποτυπώματος άνθρακα του τομέα και στην ελαχιστοποίηση της χρήσης πλαστικών, νερού και ενέργειας.
Η Επιτροπή προτίθεται επίσης να αυξήσει το μερίδιο της έρευνας και της καινοτομίας και να διαθέσει τουλάχιστον το 30 % του προϋπολογισμού για δράσεις έρευνας και καινοτομίας στον τομέα της γεωργίας, της δασοκομίας και στις αγροτικές περιοχές, σε θέματα που αφορούν ή είναι συναφή με τον τομέα της βιολογικής παραγωγής.
Η Επιτροπή θα εποπτεύει εκ του σύνεγγυς την πρόοδο μέσω ετήσιας παρακολούθησης με εκπροσώπους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, των κρατών μελών και των ενδιαφερόμενων μερών, βάσει εξαμηνιαίων εκθέσεων προόδου και ενδιάμεσης επανεξέτασης
